Ochrona środowiska

Informacja Wójta ws. przydomowych oczyszczalni ścieków

6 czerwca 2025

Wychodząc naprzeciw potrzebom mieszkańców oraz mając na uwadze względy ekologiczne, społeczne i ekonomiczne, Wójt Gminy Teresin podjął decyzję o przygotowaniu Gminnego Programu Dofinansowań do Budowy Przydomowych Oczyszczalni Ścieków.

Decyzja ta jest efektem spotkań z mieszkańcami oraz analizy aktualnych możliwości pozyskiwania wsparcia zewnętrznego, które – z uwagi na skomplikowane i niejednoznaczne warunki – często okazują się trudne do wykorzystania przez osoby prywatne. W związku z tym, Gmina Teresin planuje stworzyć własny, przejrzysty i dostępny program dofinansowań, który zostanie ujęty w projekcie budżetu na rok 2026. Realizacja programu przewidziana jest od przyszłego roku budżetowego.

O szczegółach programu oraz zasadach naboru mieszkańcy zostaną poinformowani po jego przygotowaniu i przyjęciu przez Radę Gminy.

Zespół ds. pozyskiwania funduszy zewnętrznych

SUBIEKTYWNIE O ŚMIECIACH – FAKTY I MITY

29 maja 2025

Za nami akcje „Czysta Wieś” w ramach Operacji Czysta Rzeka oraz inne akcje sprzątania organizowane w całej naszej gminie. Setki zaangażowanych osób, instytucji, grup mieszkańców. Tony zebranych śmieci. Większość wydarzeń zakończona była spotkaniami integracyjnymi.

Poziom satysfakcji u uczestników z dobrze wykonanego zadania jest zawsze nie do przecenienia. I chociaż uwielbiamy ten rodzaj aktywności i sposób spędzania czasu w towarzystwie sąsiadów, to te akcje wywołują u mnie skrajne emocje. Dumę na widok dzieci, które ochoczo zbierają śmieci i jednocześnie wściekłość na widok tych samych dzieci, które sprzątają butelki i puszki po napojach wyskokowych spożywanych przez dorosłych. Dumę na widok uzbieranych worków śmieci i jednocześnie wściekłość, że w ogóle musimy je zbierać. I pytanie, na które ciągle nie znajduję odpowiedzi – DLACZEGO ŚMIECIMY?

Często o osobach, które śmiecą, mówi się śmieciarze (jest to bardzo krzywdzące dla osób, które wykonują tę pracę i to właśnie oni uwalniają nas od śmieci), buraki (jest to krzywdzące dla tych niezwykle cennych i wartościowych odżywczo warzyw) czy wieśniaki. Przy tym określeniu zatrzymam się na dłużej, bo chciałabym rozwiać pewien mit. To, czy ktoś śmieci czy nie, nie zależy od miejsca pochodzenia, czy zamieszkania. A wiem co piszę, bo urodziłam się i wychowałam w Warszawie, a od ponad roku mieszkam w teresińskiej wsi. I niezależnie od tego czy to miasto, czy wieś widok śmieci na ulicach, poboczach, w rowach, zagajnikach, czy lasach jest tak samo częsty i tak samo przytłaczający.

Pokuśmy się jednak o stworzenie pewnego rodzaju profilu osób śmiecących. Wydaje się, że najczęściej są to osoby lubujące się w alkoholu. Zgroza obecnych czasów, czyli małpki, a także puszki i butelki czy kapsle to chleb powszedni dla osób uczestniczących w akcjach sprzątania. Naiwnie wierzę, że te pozostałości są wynikiem innego stanu świadomości osób śmiecących czy potrzeby ukrycia dowodów na spożywanie. Ale to niestety kolejny mit. Gdy jakiś czas temu spacerowałam po świeżo uprzątniętej przez nas teresińskiej ulicy, pierwszym znalezionym śmieciem było opakowanie po daniu z diety pudełkowej. Pozostałość po osobie, która dba o siebie i swoje ciało, ale niekoniecznie o to co wokół. Osobie, która wydaje niemałe pieniądze na jedzenie, a jednocześnie nie stać jej na wrzucenie plastikowego opakowania do żółtego worka. Komentarz jest zbędny. Mam nadzieję, że smakowało. Tak samo jak grupie, która na poboczu czyściutkiej ulicy pozostawiła resztki po znanym wszystkim fast foodzie. Najbliższe restauracje na M znajdują się w Sochaczewie i Błoniu. Ekipa musiała zatem pokonać kilka kilometrów, by porzucić śmieci właśnie u nas. Powinniśmy czuć się wyróżnieni! Ostatnio w blasku porannego słońca z wysokiej trawy wyłoniła się przede mną ONA – puszka po popularnym napoju gazowanym z moim imieniem. Aż wołała, żeby ją podnieść. Czy to zrobiłam? Oczywiście. Czy chcę to robić? Niekoniecznie. I znów okazałam się naiwna. Wierzyłam, że w czystych miejscach nowe śmieci nie będą się pojawiały. Przynajmniej nie tak szybko.

Obalam zatem kolejny mit – profilu osób śmiecących nie da się jednoznacznie określić. Nie zależy od majętności, rozwoju umysłowego czy wieku. Więc nadal nie wiemy DLACZEGO ŚMIECIMY?

Można oczywiście – jak to Polacy mają w zwyczaju – ponarzekać na władzę i to w niej dopatrywać się całej winy. Proszę bardzo! Zarzut nr 1 – w Teresinie jest za mało koszy na ulicach! Jeszcze jakiś czas temu sama tak uważałam. Zanim wysłałam petycję w tej sprawie do samego wójta, to podjęłam odrobinę wysiłku i dowiedziałam się u źródła, czemu tak jest. I dostałam bardzo prostą odpowiedź – publiczne śmietniki są momentalnie zapełniane workami, które mieszkańcy przynoszą ze swoich domów. Efekt jest taki, że przypadkowy przechodzień i tak nie ma gdzie wyrzucić papierka po batonie czy chusteczki. Poza tym to kolejny mit – ilość śmieci nie jest odwrotnie proporcjonalna do ilości publicznych śmietników. Na dowód mała ciekawostka – w Japonii w ogóle nie ma miejskich koszy na śmieci! Każdy mieszkaniec zabiera je ze sobą do domu. 1-0 dla Japonii!

Polska gospodarka odpadami pozostawia wiele do życzenia, to fakt, ale nie zmieni naszej mentalności. Bo segregacja śmieci to nie jest fizyka kwantowa, a ciągle tego nie robimy tak jak należy. Wywiezienie odpadów do PSZOK-u nie jest skomplikowane, a ciągle tego nie robimy. Papierek po cukierku nie waży tony, a okazuje się za ciężki, by włożyć go do kieszeni i wyrzucić tam, gdzie należy. I przede wszystkim – władza nie zwalnia nas z samodzielnego myślenia i dbania o nasze otoczenie.

W kodeksie wykroczeń artykuł 145 przewiduje karę grzywny za zanieczyszczanie miejsc publicznych. A moim zdaniem śmiecenie to poważna zbrodnia! I mogę na to znaleźć kilka paragrafów:

  • niszczenie mienia publicznego (jak inaczej nazwać niszczenie otaczającej nas przyrody?),
  • narażenie człowieka na niebezpieczeństwo (np. wyrzucanie zużytych igieł, rozbite butelki),
  • sprowadzanie zagrożenia pożarowego (spowodowanego np. przez długie nagrzewanie się wyrzuconej szklanej butelki).

Według naszego prawa również jest pojmowane jako wykroczenie, ale biorąc pod uwagę, jak poważne konsekwencje mogą się wiązać z wybuchem pożaru, powinno być traktowane dużo bardziej poważnie.

Zamiast bardzo niefajnych haseł na koszulkach, typu ŚMIERĆ WROGOM OJCZYZNY, powinny być zatem inne – ŚMIEĆ WROGIEM OJCZYZNY! I taką koszulkę mogłabym nawet kupić i z dumą nosić.

Na koniec kilka faktów, które udowadniają, że nasza osobista gospodarka odpadami jest bardzo prosta:

  1. Każdy płaci za wywóz śmieci. Skoro za to płacisz, to z tego korzystaj!
  2. Nikt nie nalicza dodatkowych opłat za worki z odpadami zmieszanymi, które znajdują się poza domowym kontenerem. Nie bójcie się zatem ich wystawiać.
  3. Przy dobrej segregacji odpadów zmieszanych pozostaje bardzo niewiele.
  4. Segregacja śmieci jest bardzo prosta – porady w tym zakresie można znaleźć w internecie i u każdego przedszkolaka.
  5. Mamy dostępny PSZOK – korzystajmy z niego. W końcu za to płacimy!

Są firmy, które ZA DARMO I PROSTO Z DOMU wywiozą duże elektrośmieci. Można też skorzystać z wywozu przy okazji zamawiania nowych sprzętów. W ciągu roku jest kilka zbiórek zewnętrznych firm. Nasze sołectwa coraz częściej organizują lokalne akcje, nawet z możliwością odbioru zużytych sprzętów z waszych domów. Naprawdę nie trzeba się męczyć i wywozić lodówki do lasu!

Przynajmniej raz w roku odbierane są przez gminę wielkie gabaryty, elektrośmieci i odpady trudne. Hurra, znowu nie trzeba załatwiać przyczepki, by pod osłoną nocy wywozić stare meble do rowu!

Za rok kolejna akcja „Czysta Wieś” operacji Czysta Rzeka. Sztab Czysty Teresin jest już w pogotowiu. Jak co roku naiwnie wierzę, że śmieci będzie mniej. Nadziei upatruję w młodych uczestnikach naszych akcji, małych wielkich superbohaterach – Pogromcach Śmieci. Może dzięki nim w przyszłości rzeczywiście będzie ich mniej. Bo nie trzeba być Supermanem, Wonder Woman czy Batmanem, by ratować świat. Możemy zacząć od siebie i blisko siebie – przyroda będzie nam bardzo wdzięczna. I to jest fakt, a nie mit.

 

Kasia Rospędowska

Stowarzyszenie MyTeresin

 

Co robić z przeterminowanymi środkami ochrony roślin?

25 kwietnia 2025

Postępowanie z przeterminowanymi środkami ochrony roślin oraz opakowaniami po nich

Przedsiębiorcy prowadzący jednostki handlu detalicznego lub hurtowego, którzy sprzedają środki niebezpieczne będące środkami ochrony roślin są zobowiązani do przyjmowania od użytkowników odpadów opakowaniowych po tych środkach. Natomiast użytkownik środków niebezpiecznych będących środkami ochrony roślin jest obowiązany zwrócić odpady opakowaniowe po tych środkach przedsiębiorcy, o którym mowa powyżej.

Podkreślić należy, że niektóre środki ochrony roślin, z uwagi na ich toksyczność np. fumiganty zawierające fosforek glinu i magnezu, mogą być stosowane jedynie przez profesjonalne, wyspecjalizowane i odpowiednio przeszkolone podmioty posiadające odpowiednie uprawnienia. Odpady tych środków są odpadami niebezpiecznymi. W celu prawidłowego zagospodarowania tych odpadów należy zgłosić się do firmy posiadającej uprawnienia do odbioru odpadów niebezpiecznych (tj. transportu, zbierania lub przetwarzania takich odpadów) uprzednio upewniwszy się, aby przekazywać te odpady wyłącznie sprawdzonym i legalnie działającym podmiotom.

Z uwagi na opisane powyżej obowiązki wynikające z przepisów, oraz szkodliwe właściwości środków ochrony roślin należy rygorystycznie zachować wszystkie zasady bezpieczeństwa określone dla tych środków (określone np. na etykietach). Substancje te powinny być użytkowane zgodnie z przeznaczeniem, a opakowanie należy zwrócić do uprawnionych podmiotów. Opakowań takich nie można umieszczać w pojemnikach na odpady komunalne.

Więcej informacji w tym zakresie  można znaleźć na stronie Państwowej Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa, KRUS :

oraz stronach KRUS : https://www.gov.pl/web/krus/jak-postepowac-ze-zuzytymi-opakowaniami-po-srodkach-ochrony-roslin

Informacje o systemie zbiórki opakowań po środkach ochrony roślin dostępne są również na  stronie https://systempsor.pl/home/.

 

Od 1 stycznia 2025 r. weszły w życie przepisy dotyczące segregacji odzieży oraz tekstyliów.

20 stycznia 2025

Od 1 stycznia 2025 r. weszły w życie przepisy dotyczące segregacji odzieży oraz tekstyliów. W naszej gminie już od początku uruchomienia Punktu Selektywnego Zbierania Odpadów Komunalnych (PSZOK) istnieje  możliwość oddawania zużytej odzieży i tekstyliów. Prosimy więc pamiętać, aby nie wrzucać takich rzeczy do pojemników na odpady zmieszane.

W Punkcie Selektywnego Zbierania Odpadów Komunalnych (PSZOK), który mieści się w Granicach przy ul. Szafirowej nr 21, można nieodpłatnie przekazywać używaną odzież  i używane tekstylia (np. firany, zasłony, koce itp.), do przeznaczonego na te odpady pojemnika.

Przekazywane rzeczy nie mogą być zanieczyszczone substancjami niebezpiecznymi, w tym olejami i smarami.

CZYM OGRZEJESZ NOWOWY BUDOWANY DOM AD 2025?

20 stycznia 2025

W związku z pytaniami jakie otrzymuję od mieszkańców Gminy Teresin – zgodnie z Państwa oczekiwaniami – przedstawiam poniżej kilka przykładów rozwiązań w kwestii źródeł ogrzewania dostosowanych do potrzeb i wymogów dla budynków mieszkalnych, które wybudujecie w roku 2025. 

Wybór odpowiedniego systemu grzewczego staje się kluczowy w aspekcie komfortu mieszkania jak również ponoszonych kosztów. Co można obecnie rozważyć z katalogu proponowanych rozwiązań? Podjęcie decyzji to zawsze indywidualna interpretacja inwestora…

Kotły zgazowujące drewno to ekologiczne piece na drewno drzew liściastych, w których proces spalania przebiega dwuetapowo i na zasadzie dolnego spalania. Instalacja c.o. powinna być wyposażona w zbiornik buforowy i posiadać przystosowany komin. Do zalet tego rodzajów kotłów na drewno można zaliczyć wysoką sprawność, która dochodzi do około 90% – to znacznie więcej, niż w przypadku tradycyjnego spalania drewna. Dzięki wykorzystaniu zjawiska pirolizy zdecydowana większość opału zostaje zamieniona na energię cieplną.

Pompy ciepła wydają się idealnym rozwiązaniem w połączeniu z instalacją fotowoltaiczną w obliczu aktualnie obowiązujących mechanizmów dofinansowania. Inwestorzy mogą uzyskać dopłatę do instalacji pompy ciepła o podwyższonej klasie energetycznej – minimum A++ – o ile ich nowo budowany dom spełnia wyższe niż określone w Warunkach Technicznych wymagania w zakresie zapotrzebowania na energię pierwotną według obecnych kryteriów zapotrzebowanie budynku: 55 kWh/m2 w skali roku. Dodatkowo osoby zainteresowane tym urządzeniem mogą skorzystać z dofinansowania z programu Moje Ciepło. Wsparcie zakupu i montażu pomp ciepła dla nowych budynków jednorodzinnych przyczyni się do ograniczenia niskiej emisji powstającej w wyniku ogrzewania domów jednorodzinnych nieefektywnymi źródłami ciepła wykorzystującymi paliwa kopalne. Przyczyni się ponadto do wzrostu udziału OZE w ostatecznym zużyciu energii oraz propagowaniu odnawialnych źródeł ogrzewania. Dzięki efektywności, ekologicznemu działaniu i możliwości synergii z fotowoltaiką są idealnym rozwiązaniem dla nowych domów. Posiadają niezaprzeczalny atut – bezobsługowość oraz brak konieczności stałego nadzoru. Na rynku są dostępne pompy powietrzne (tańsze w instalacji, z niższą sprawnością systemową) oraz gruntowe (wyższy koszt zakupu i montażu, przy większej efektywności i uniezależnieniu od warunków atmosferycznych). Pompy ciepła to zdecydowanie najpopularniejszy wybór przyszłości. Dzięki efektywności, ekologicznemu działaniu i możliwości integracji z odnawialnymi źródłami energii są idealnym rozwiązaniem dla nowopowstających domów.

Rekuperacja i nowoczesne ogrzewanie elektryczne – wysoka sprawność systemu ogrzewania – mniejsze straty ciepła i wyższa jakość powietrza. Rozwiązanie szczególnie opłacalne przy własnej instalacji fotowoltaicznej i zastosowaniu magazynu energii. Rekuperacja, czyli wentylacja mechaniczna z odzyskiem ciepła, staje się coraz popularniejszym rozwiązaniem w nowoczesnych domach. Dzięki niej można znacząco obniżyć koszty ogrzewania, jednocześnie dbając o jakość powietrza w pomieszczeniach. Dzięki rekuperacji możemy liczyć na redukcję strat ciepła nawet o ponad 90 proc. przy niższych kosztach ogrzewania. Choć ogrzewanie elektryczne w tradycyjnej formie jest niewątpliwie drogie, nowoczesne rozwiązania, takie jak panele na podczerwień czy maty grzewcze, mogą być opłacalne, jeśli połączy się je z własną instalacją fotowoltaiczną. To rozwiązanie może okazać się idealne dla domów o malej powierzchni…

Systemy hybrydowe – połączenie pompy ciepła z kotłem gazowym gwarantuje stabilność nawet w ekstremalnych warunkach. Systemy hybrydowe stanowią elastyczne rozwiązanie dla domu. Dla osób, które nie są jeszcze gotowe na pełne korzystanie z odnawialnych źródeł energii, systemy hybrydowe łączą nowoczesne pompy ciepła z tradycyjnymi kotłami gazowymi. To rozwiązanie zapewnia stabilność działania nawet w czasie największych mrozów. Jest to elastyczne rozwiązanie, ponieważ pompa ciepła pracuje przy umiarkowanych temperaturach, a kocioł gazowy wspiera ją jedynie w najbardziej niekorzystnych warunkach pogodowych. 

Kotły na pellet nie tylko zapewniają skuteczne generowanie ciepła, ale technologicznie są przykładem zrównoważonych i ekologicznych rozwiązań. W rozporządzeniach UE biomasa traktowana jest jako źródło energii odnawialnej, co oznacza brak zakazu dla kotłów na ten rodzaj paliwa.

Zastosowanie kominków na biomasę zgodnych z ekoprojektem – na przykład pelletowych DGP jako zasadnicze – ewentualnie uzupełniające źródło funkcjonujących systemów c.o. oraz c.w.u. (dystrybucja gorącego powietrza również poprzez system kanałów nawiewowych – znana i stosowana od wielu lat).

I teraz łyżka dziegciu. Budowa domu to ogromna inwestycja. Aktualnie również konieczność spełnienia norm unijnych. Nowe przepisy ograniczają swobodę w wyborze urządzenia grzewczego w związku z polityką dekarbonizacji, zatem całkowitego wyeliminowania surowców kopalnych. O zastosowaniu konkretnego rozwiązania decyduje nie tylko komfort i przyszłe koszty eksploatacyjne, ale przede wszystkim, co budzi kontrowersje wielu inwestorów – zgodność z obowiązującym prawem, przepisami. Często kłóci się to z naszym poczuciem samostanowienia. Zgodnie z dyrektywami Unii Europejskiej od 1 stycznia 2030 roku wszystkie nowobudowane domy muszą być bezemisyjne. Jednocześnie do końca 2029 roku wszystkie nowe budynki powinny zostać wyposażone w instalację fotowoltaiczną. Zgodnie z koncepcją ekologiczny dom powinien uwzględniać materiały przyjazne środowisku – o jak najniższym śladzie węglowym, np. drewno czy beton konopny, oraz rozwiązania takie jak zielony dach czy zintensyfikowany system zbierania wód opadowych. Eksperci branży budowlanej twierdzą, iż ceny materiałów będą stabilne. Przypominają, iż priorytetem w obliczu budowy domu podstawowym elementem jest efektywność energetyczna. Zatem jeszcze przed wyborem urządzeń grzewczych niezbędne jest zastosowanie odpowiedniej izolacji termicznej budynku z uwzględnieniem audytu energetycznego. Kluczowym elementem, który należy uwzględnić w budżecie nowej inwestycji jest koszt infrastruktury grzewczej. W tej kwestii sytuacja jest bardziej zróżnicowana i nie do końca kosztowo przewidywalna, uwarunkowana popularnością konkretnych rozwiązań. Ceny rozwiązań przedstawionych w tekście mogą bardzo się różnić w zależności nie tylko od powierzchni grzewczej, ale również możliwych dofinansowań i co istotne indywidualnych potrzeb, preferencji, także marki producenta, jakości. Branża technologiczna sugeruje, by wykorzystać współcześnie dostępne rozwiązania i wyposażyć budynek w systemy analizujące i monitorujące zużycie energii – sterowanie oświetleniem, ogrzewaniem czy roletami za pomocą smartfona, ewentualnie korzystając z dobrodziejstw sztucznej inteligencji. Taki dom może łączyć w sobie niskie koszty eksploatacji, a wykorzystane nowoczesne technologie oraz zrównoważony rozwój odpowiadają w pełni na wyzwania przyszłości. Czy inwestowanie w technologie przyszłości i AI ma sens? Budowa domu w 2025 roku stawia przed inwestorami nowe wyzwania, wynikające z unijnych wymogów dotyczących efektywności energetycznej i ekologii. Wybór odpowiedniej instalacji grzewczej to nie tylko kwestia komfortu, ale przede wszystkim przyszłych oszczędności i zgodności z przepisami. Pompy ciepła, systemy hybrydowe, rekuperacja czy nowoczesne ogrzewanie elektryczne, kotły na biomasę – każde z tych rozwiązań ma swoje specyficzne zalety, które należy dostosować do indywidualnych potrzeb. Oraz budżetu. Kierując się także ekologią, sprawnością, efektywnością oraz możliwością skorzystania z dofinansowań, może warto już teraz rozważyć inwestycje we, wciąż, futurystyczne technologie? Czy dom powinien być nie tylko ciepły, przyjazny i komfortowy, ale również gotowy na wyzwania, jakie przyniesie nam przyszłość…

Pytania, które zadajecie drodzy Państwo swemu ekodoradcy dotyczą również kwestii instalowanych źródeł ciepła w domach pobudowanych kilkanaście, bądź kilkadziesiąt lat temu. Wyjaśniając: Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej opracowuje nową strategię programu Czyste Powietrze dla mieszkańców, którzy podjęli decyzję związaną z wymianą nieekologicznego pieca w już istniejących budynkach. Zgodnie z zapewnieniami nowy kształt i formuła programu dofinansowań zostanie przedstawiona w ciągu najbliższych dwóch miesięcy. Gdy poznamy szczegóły i konkrety przedstawimy je na łamach naszego periodyku wraz z informacją o możliwości pozyskania przez mieszkańców naszej gminy dodatkowych dotacji celowych zaproponowanych przez Wójta Marka Olechowskiego. W latach 2023-2024 około dwustu teresińskich rodzin zrealizowało inwestycję związaną z wymianą pieca otrzymując dofinansowanie.

Przedstawione powyżej rozwiązania stanowią aktualne kompendium wiedzy, a nie wskazania autora.

Wszyscy zastanawiający się obecnie nad instalacją pieca gazowego (niestety – prawdopodobnie już bez możliwości dofinansowania) mamy świadomość, iż zgodnie z logiką przedsięwzięcia nastąpi rozwiązanie systemowe dla milionów dotychczasowych użytkowników i zapewnienie ewentualnej konwersji z zasilania gazem ziemnym na np. odnawialny biometan.

 Radosław Załuski

ekodoradca@tersin.pl

 

Wielkość czcionki
Kontrast